İnsülin Direnci ve Obezite: Obezite İnsülin Direnci İçin Bir Risk Faktörü müdür?



Özellikle artan vücut ağırlığı ile obezite ve insülin direnci arasında sıkı bir bağ bulunuyor. Şişman bireylerde insülinin vücutta gösterdiği etki ile normal ağırlıkta olan bireylerin vücudunda gösterdiği etki birbirinden oldukça farklı. İnsülin direncinin obezite ile ilişkisini yakından inceleyelim:

İnsülin, vücudumuzda pankreastaki hücreler tarafından üretilen önemli bir hormon. Pankreasın sahip olduğu hücreler tarafından üretilen bu hormon, sağlıklı bireylerde ve normal koşullarda kandaki glikoz yükseldiği zaman pankreastan birkaç dakika içinde salgılanıyor. Sağlıklı bireylerde her besin tüketiminde sonra pankreas tarafından alınan besinlerin enerji haline dönüşmesini sağlamak için insülin üretiliyor. Sağlıklı bireylerde öğün tüketiminden (yemek sonrası) hemen sonra yemek öncesine göre insülin düzeyi 5-15 kat artabiliyor. Bu artışın düzeyini belirleyen temel faktör de yemeğin örüntüsü. Artan insülin düzeyi, kan şekerinin kullanımını düzenleyerek, kandaki glikozun yüksek düzeylere çıkmasını önlüyor ve kandaki glikozun hedef hücre içine girmesini sağlıyor.

Tükettiğimiz besinlerin yapısında bulunan karbonhidratlar (basit ve kompleks şekerler), sindirime uğradıktan sonra vücutta bulunan enzimler ile şekere (glikoza) parçalanıyor. Glikoz ise kan ile vücudun tüm kısımlarına taşınıyor. Böylece, vücudumuzun ana besin kaynağı olan glikoz hücrelere enerji kaynağı oluyor.

İnsülin direncini basitçe tanımlamak gerekirse, kanda insülinin artmasına rağmen bu hormonun işlevini tam olarak gerçekleştirememesidir. İnsülin direnci, insüline karşı bozulmuş yanıt nedeniyle glikozun kandan hücrelere taşınmasında görülen yetersizlik ve hiperinsülinemiye neden olan bir durum. Bunun sonucunda da kanda glikoz seviyesinde artış görülürken, hücrelerin içerine geçen glikoz miktarında da bir düşme görülüyor.

Obezite insülin direncini tetikleyebiliyor!

Obezitenin oluşumunda kalıtımsal ve çevresel birçok faktör rol oynuyor. İnsülin direncinin gelişiminde birçok farklı mekanizma olsa da obezite en yaygın görülen neden olarak karşımıza çıkıyor. Obezitede insülin direncinin nedeni kısmen insülin reseptör sayısındaki azalma ve artmış insülin seviyesine rağmen bu insülinin fonksiyonlarını yeterince yapamamasından kaynaklanıyor. Özellikle karın çevresinde yağlanmanın yaygın olduğu obezitede karında toplanmış yağ hücrelerinin lipolitik aktivileri çok yüksek olup, dolaşıma sürekli olarak yağ molekülleri salınmaktadır. İnsülin duyarlılığı beden kütle indeksi ve vücuttaki yağ miktarı ile ters ilişkili gösteriyor. Vücut yağımız ve ağırlığımız azaldıkça insülin duyarlılığının arttığını söyleyebiliriz. Tam tersi, vücut ağırlığımız ve vücuttaki yağlanma arttığında ise insülin duyarlılığı azalıyor.

İnsülin direncinin önlenmesinde,

  • İdeal vücut ağırlığı ve vücut yağ oranının korunması,
  • Glisemik indeksi yüksek olan beyaz ekmek, pirinç gibi basit karbonhidrat kaynaklarını tüketmek kan şekerinizin ani artışı ve ani düşüşüne neden olarak insülin direncini tetikleyebilir. Bu nedenle, kan şekerinin dengeli seyrine destek olan kompleks karbonhidrat kaynakları (tam tahıllar, tam tahıllardan yapılmış ekmek ve çeşitleri, geleneksel koşullarda üretilmiş bulgur, sebze ve meyve tüketimi) tercih etmek,
  • Diyetteki lif kaynaklarını arttırmak,
  • Vücudu uzun süreli açlıktan korumak (gerekiyorsa gün içinde 1-2 ara öğün eklemek)
  • Glisemik indeksi yüksek olan incir, üzüm, kavun gibi meyvelerin tek başına tüketiminden kaçınmak,
  • Fiziksel aktiviteyi ihmal etmemek ve mümkün olduğunca artırmak önem taşıyor.

Kaynaklar

1.Türkiye Diyabet Vakfı. İnsülin Nedir? Erişim: https://www.turkdiab.org/bilgiler.asp?lang=TR&id=73

Kahve Bağırsakların Dostu mu Düşmanı mı?

8 ay önce

Kahve Bağırsakların Dostu mu Düşmanı mı?

Okumak için tıklayınız!

Sağlıklı Bir Yeni Yıl için Beslenme Önerileri

11 ay önce

Sağlıklı Bir Yeni Yıl için Beslenme Önerileri

Okumak için tıklayınız!

Günün Sağlık Bilgisi: Chia tohumu bir efsaneden mi ibaret?

8 ay önce

Günün Sağlık Bilgisi: Chia tohumu bir efsaneden mi ibaret?

Okumak için tıklayınız!

Sahur Yapmadan Oruç Tutmak Mümkün Mü?

8 ay önce

Sahur Yapmadan Oruç Tutmak Mümkün Mü?

Okumak için tıklayınız!

Kış Aylarında Enerjinizi Yükseltecek Beslenme Önerileri

10 ay önce

Kış Aylarında Enerjinizi Yükseltecek Beslenme Önerileri

Okumak için tıklayınız!

Egzersiz Stresi Azaltıyor mu?

11 ay önce

Egzersiz Stresi Azaltıyor mu?

Okumak için tıklayınız!

İLETİŞİM FORMU

Yıldız (*) ile işaretli alanların doldurulması zorunludur.

Lütfen doğrulamayı işaretleyiniz.
İletişim Adresi
Sabri Ülker Gıda Araştırmaları Enstitüsü Vakfı
Kısıklı Mah. Ferah Cad. No:2/4 Üsküdar/İstanbul
+90 216 524 1548
info@sabriulkervakfi.org
Lütfen bekleyiniz...

Formunuz Başarıyla Bize Ulaştı!

Bizimle İletişime geçtiğiniz için teşekkür ederiz.

BÜLTEN ÜYELİĞİ

Yıldız (*) ile işaretli alanların doldurulması zorunludur.

Lütfen doğrulamayı işaretleyiniz.
Lütfen doğrulamayı işaretleyiniz.
Lütfen bekleyiniz...

Formunuz Başarıyla Bize Ulaştı!