Ebeveynlerin Merak Ettikleri

Anne sütü bebeğinizin dünyaya gözlerini açtıktan sonra tanışacağı ilk ve en kıymetli besin. Her annenin sütü ise kendi bebeği için özel ve besleyici. İlk 6 ay sadece anne sütü, bebeğin ihtiyacı olan tüm besin öğelerini tek başına içeriyor. Birçok anne bebeğini emzirirken bir yandan da sütünün yetip yetmediği konusunda endişelenebiliyor ve anne sütünü arttırmanın yollarını arıyor. Peki gerçekten anne sütünü arttıran yiyecek ve içecekler var mı?

Anne sütü nasıl üretiliyor?

Anne sütü yapımı, hormonal, fiziksel ve psikolojik etmenlerin rol oynadığı karmaşık bir süreç. Doğumdan sonra plesantanın ayrılması ve gebelik hormonunun azalmasıyla süt yapımı başlıyor. Bebeğin emmeye başlamasıyla da süt yapımını sağlayan hormonlar üretiliyor. Bebeğin doğru teknikle sık sık emzirilmesi de sütün gelmesi ve emzirmenin devamlılığını sağlıyor. Tüm bu süreçler ve anne sütünün yapımı için anneler belirli miktarda enerji de harcıyor.

Anne sütünün miktarını ve bileşimini neler etkiliyor?

Anne sütünün miktarı ve bileşimi birçok değişkene bağlıdır. Anne sütünün %89’u sudan oluşur ve süt yapımı için yeterli su ve sıvı alımı olmazsa olmazdır. Annenin yeterli enerji almaması veya zayıflama diyeti yapması anne sütünü azaltabilir, çünkü anne sütü üretirken de enerjiye ihtiyaç vardır. Annenin beslenmesi ise anne sütü bileşimini doğrudan etkiler. Annenin beslenmesindeki, proteinler ve yağların türü, anne sütünün protein ve yağ asidi bileşimini de belirlemektedir. Anne beslenmesinde yeterli miktarda protein almadığında anne sütünün protein içeriği değişmeyebilir ancak sütün protein kalitesi ve özellikle bağışıklık sisteminin desteklenmesinde göre alan proteinlerin miktarı azalabilir. Anne beslenmesinde esansiyel yağ asitlerinin kaynağı olan balık, ayçiçek-mısırözü gibi yağlara yer vermezse, sütü özellikle bebeğin ilk 6 ayda beyin gelişiminde önemli rol oynayan esansiyel yağlardan yetersiz kalabilir. Annenin vitamin ve mineral alımı sütün vitamin ve mineral bileşimini de doğrudan etkiler. Annenin beslenmesinin yanında, emzirme sıklığı da anne sütü üretiminde önemli rol oynar. Bebeğiniz sizi ne kadar sık emerse süt üretiminiz de o kadar çok artar. Anne sütünü arttırabildiği bilinen bir diğer etken ise besinlerin yapısında bulunan galaktagoglardır. Galaktagoglar beyindeki bazı bölgeleri etkileyerek anne sütün üretilmesini sağlayan prolaktin hormonunu uyarır.

Anne yeterli besleniyor, sık ve uygun teknikle emziriliyor, bazen meme pompayla boşaltılıyor, emzirme danışmanlığı alıyor ancak buna rağmen sütü yetersiz kalıyorsa hekiminizin de izin verdiği koşullarda galaktagoglardan faydalanılabilir. Ancak galaktagoglar emzirmede sürekli kullanılmamalı yalnızca emzirmeye yardımcı olarak düşünülmelidir. Rezene, keçi sedef otu, anason, yonca tohumu, bira mayası, devedikeni, çemen otu ve ısırgan otu en yaygın kullanılan bitkisel galaktogoglardır. Sonuç olarak galaktagoglar mucizevi bir uygulama olarak görülmemeli kullanılacak ise mutlaka hekim danışmanlığında kullanılmalıdır. Kullanım süresi 3 haftayı geçmemeli ve yan etkileri yakından izlenmelidir. Süt arttırıcı olarak lanse edilen her ürün denenmemeli kullanmadan önce doz ve süre için bir uzmana danışılmalıdır.

Yeterli ve besleyici anne sütü için annelere tavsiyeler

Yeterli ve dengeli beslenin: Emzirme enerji ihtiyacını arttıran bir eylemdir. Emziren anne hem kendi ihtiyacını karşılamak hem de yeteri kadar süt üretebilmek için enerji, protein, sıvı, vitamin ve mineralleri yeterli almalıdır. Aksi halde vücut ihtiyacını annenin depolarından kullanır. Bu da annenin ileri dönemde sağlığını olumsuz etkileyebilir. Diyette besin çeşitliliği sağlanmalı her besin grubundan yeterli ölçüde tüketilmelidir.

Yeterli su ve sıvı almaya özen gösterin: Anne sütünün çok büyük kısmını su oluşturur. Yetersiz su alımı anne sütü miktarını doğrudan etkileyecektir. Suyun yanı sıra besin değeri yüksek süt, sebze ve meyve suları, ayran, cacık gibi içeceklerin tüketimi de sıvı alımınıza katkıda bulunacaktır.

Emzirme sıklığınızı arttırın bebeğiniz ağladıkça ve acıktıkça emzirin: Emzirme sıklığının azalmasıyla anne sütü de azalır hatta emzirmeye uzun süre ara verirseniz sütünüz tamamen kesilebilir. Sık emzirme sütün devamlılığı için önemlidir. Eğer tamamlayıcı gıdalara veya biberon kullanımına erken başlanırsa bebeğinizin daha seyrek ve az emebilir ve sütünüz azalabilir.

Bebeğinizi uygun koşullarda ve sürede emzirin: Bebeğinizi ağladıkça ve en az 7-10 dakika süreyle emzirmelisiniz. Onunla göz teması kurarak ve konuşarak kendini güvende hissetmesini sağlamalı ve aradaki bağı güçlendirmelisiniz. Her anne emzirme konusunda ilk zamanlar güçlük çekebilir ancak uygun destek ve danışmanlık bu konuda size yardımcı olabilir.

Kendinizi motive edin: Stres ve kaygı sırasında salgılanan hormonlar, anne sütü yapımını sağlayan hormonlarla zıt çalışır. Eğer sütünüz yetmediği için aşırı kaygılanır, yeterince dinlenmez veya uyumazsanız sütünüzün miktarı azalabilir. Unutmayın sizin mutluluğunuz bebeğinizin mutluluğunu da beraberinde getirir.