Besin Alerjisi Olan Bireyler Yemek Hazırlama ve Seçiminde Nelere Dikkat Etmeli?
Besin alerjisi görülme sıklığı tüm dünyada son 10 yılda iki kat arttı. Ülkemizde ise bebeklerin %6'sı, çocukların %4'ü, adölesanların %2'si ve yetişkinlerin %1'in de besin alerjisi görülüyor. 1
Besin alerjisi, bağışıklık sisteminin, herhangi bir besine, veya alerjiye neden olan besinden üretilen herhangi bir ürüne karşı, oluşturduğu normal olmayan yanıt olarak tanımlanabilir. 2
En sık rastlanan besin alerjileri hangileridir?
Pek çok besin, alerjiye neden olabilmektedir. Ülkemizde sırasıyla en sık inek sütü, yumurta, fındık, fıstık, ceviz, mercimek, buğday, daha nadir olarak da susam, soya, nohut, balık ve et alerjisi görülmektedir. 1
Besin alerjilerinin belirtileri nelerdir?
Alerjene maruz kalındıktan birkaç dakika veya birkaç saat sonra karın ağrısı, burun tıkanıklığı, hapşırma, öksürük, cilt döküntüleri, deri kızarıklığı, ishal gibi hafif-orta şiddette belirtiler görülebileceği gibi anafilaksi denilen; aniden başlayıp ölümle sonuçlanabilen ciddi alerjik reaksiyonlar görülebilir. Besin alerjilerine kesin tanı konulabilmesi için cilt prick testi, kan testi ve eliminasyon diyetleri uygulanmaktadır. 3
Besin alerjilerinin tedavisi var mı?
Besin alerjilerinin henüz bilinen bir tedavisi yoktur. Reaksiyonları önlemenin tek yolu alerjen ve bu alerjeni içeren tüm besinleri, beslenme düzeninden çıkarmaktır. 6
Besin alerjisi olan bireyler etiket okurken nelere dikkat etmeli?
Bir ürünün alerjen içerip içermediğini öğrenebilmek için etiket okumak oldukça önemlidir. Ambalajlı ürünlerin içindeki bileşenler içindekiler listesinde üretim sırasında kullanılan miktara göre çoktan aza doğru sıralanır. Ayrıca alerjenler; glüten kaynaklı tahıl, süt, kabuklu deniz ürünleri, balık, fındık, yer fıstığı, kereviz, hardal, susam, soya, susam, susam tohumu, acı bakla ve sülfür dioksit/sülfit miktarları çok az olsa dahi mutlaka etiketlerde belirtilmektedir.5
Besin alerjisi olan bireyler ev dışında yemek yerken nelere dikkat etmelidir?
Dışarıda yemek yiyeceğiniz restoranın menüsünü önceden araştırmak seçim yapmanızı kolaylaştıracaktır. Kızarmış veya ızgarada pişmiş yiyecekler çapraz kontaminasyon açısından riskli tatlılar ise gizli alerjen içeriği yüksek tercihlerdir. Basit yemekler seçmek her zaman en güvenli yoldur. 4
Yemek hazırlarken nelere dikkat edilmeli?
Kilerinizde ve buzdolabınızda belirli rafları yalnızca kendi tükettiğiniz besinlere ayırın. Riskli besinleri etiketleyin. Besinlerinizi kapalı kaplarda muhafaza edin. Mutfakta kullandığınız tüm araç gereç ve yüzeyleri kullanımdan önce ve sonra temizlemeye özen gösterin, hijyene dikkat edilmediği takdirde havlular da alerjenlerin taşınması için bir ortam yaratabileceğinden tek kullanımlık havlu veya peçeteler kullanılabilir. Ailenizi bilgilendirmek de alerjenlerden korunmanızı kolaylaştıracaktır. Örneğin fıstık alerjiniz varsa ailenizi bu konuda bilgilendirmek mutfak malzemelerini kullanırken, sizin tüketeceğiniz besinleri hazırlarken bunun farkında olup daha dikkatli olmalarını sağlayacaktır. 4
Kaynaklar
1) https://www.aid.org.tr/
2) https://www.foodallergy.org/life-with-food-allergies
3) https://www.foodallergy.org/life-with-food-allergies/food-allergy-101/diagnosis-testing
4) https://www.nutrition.org.uk/nutritionscience/allergy.html
5) https://www.eatright.org/health/allergies-and-intolerances/food-allergies
6) Besler,T.H.,Öztürk,M.(2008). Besin Alerjileri. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü. Ankara.
Lütfen bekleyiniz...
Formunuz Başarıyla Bize Ulaştı!
Bizimle İletişime geçtiğiniz için teşekkür ederiz.